Πέμπτη 19 Μαρτίου 2015





MOΡΦΩΤΙΚΟΣ  ΟΜΙΛΟΣ  ΣΕΡΒΙΩΝ
«ΤΑ ΚΑΣΤΡΑ»




ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ

Σας προσκαλούμε στην πανηγυρική εκδήλωση που διοργανώνει ο Μ.Ο.Σ. επί τη Εθνική Παλιγγενεσία την Κυριακή 22 Μαρτίου 2015, και ώρα 11.00΄ π.μ. στην Αίθουσα του Δημοτ. Συμβουλίου στα Σέρβια.
Θα ομιλήσει ο επιστημονικός Συνεργάτης στο ΑΠΘ, Δρ Ιστορίας –
Θεολόγος κ. Κυριακίδης Θεοδόσιος με θέμα:
«Σύγχρονοι προβληματισμοί από την Επανάσταση του 1821»
Συμμετέχει η Χορωδία του Γυμνασίου Σερβίων υπό τη διεύθυνση του Μανώλη Χατζημανώλη
Με τιμή
Tο Δ.Σ. του Μ.Ο.Σ.

Δευτέρα 16 Μαρτίου 2015

Ο τόπος γέννησης της Αγίας Θεοδώρας
Βασιλίσσης Άρτης της εκ Σερβίων
Της Χρυσάνθης Καραγιαννίδου,Φιλολόγου,
(Απάντηση σε δημοσίευμα του Κώστα Τσιλιγιάννη)

Άνθος των Σερβίων ερατεινόν,
Χαίροις, Θεοδώρα, η σφραγίς των Βασιλισσών.
Χαίροις των Οσίων το καύχημα το μέγα,
Χαίροις η προστασία των ανυμνούντων σε.
                                                Μεγαλυνάριο
Τω αυτώ μηνί Μαρτίω ια΄ μνήμη της Οσίας Μητρός ημών Θεοδώρας, Βασιλίσσης Άρτης, της εκ Σερβίων της Μακεδονίας.
«H μακαριωτάτη και αοίδιμος Αγία Θεοδώρα ήτο από τα Σέρβια της Μακεδονίας και εβλάστησεν εις το γένος της και την πατρίδα της, ωσάν ρόδον πολύτιμον και ηδύπνοον, ευωδιάζοντας από την ενάρετον και θαυμαστήν πολιτείαν της.»  (Συναξαριστής)
H Θεοδώρα Πετραλείφαινα βασίλισσα της Άρτας και κατοπινή Αγία, γεννήθηκε το 1210 στα Σέρβια. Ήταν κόρη του Ιωάννου Πετραλείφα, σεβαστοκράτος και διοικητού της Θεσσαλίας και Μακεδονίας και τη μητέρα της την  έλεγαν Ελένη και ανήκε σε αριστοκρατική οικογένεια της Κωνσταντινούπολης. (Βικιπαίδεια, ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια)

Με έκπληξη είδαμε τη μελέτη του κ. Τσιλιγιάννη, ότι η Αγία Θεοδώρα γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Και με ακόμη μεγαλύτερη έκπληξη ότι απλώς νυμφεύθηκε στα Σέρβια, ότι δηλ. η Αγία Θεοδώρα δεν έζησε, δε μεγάλωσε στα Σέρβια.
Το χειρότερο όλων, ότι αυτό είναι απλά ένα συμπέρασμα, αυθαίρετο κατά τη γνώμη μας, του κ. Τσιλιγιάννη, χωρίς να προκύπτει από πουθενά. Και ενώ ο κ. Τσιλιγιάννης λέει ότι καμιά ιστορική πηγή δεν αναφέρει τον τόπο γεννήσεως της Αγίας Θεοδώρας, καταλήγει ο ίδιος με τέτοια σιγουριά ότι είναι η Θεσσαλονίκη!
Στηρίζεται και ο ίδιος στη βιογραφία του μοναχού Ιώβ, όπως άλλωστε και οι άλλοι ερευνητές, αλλά το θέμα είναι πώς ερμηνεύει ο καθένας τις πληροφορίες που παίρνει. Ο κ. Τσιλιγιάννης δίνει την εντύπωση ότι θέλει η αγία Θεοδώρα να γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη  και εφευρίσκει τρόπους να το στηρίξει, ωσάν να θέλει με κάθε τρόπο να το επιβάλει. Είναι χαρακτηριστικό ότι στον τίτλο της μελέτης του δε βάζει π.χ. «Ο τόπος γέννησης της Αγίας Θεοδώρας» και να αποδειχθεί μέσα στο κείμενο, αλλά ο τίτλος είναι κατηγορηματικός: « Ο τόπος γεννήσεως της Οσίας… είναι η Θεσσαλονίκη». Αγνοεί πάντως ότι το Αγιολόγιο της Θεσσαλονίκης δεν την αναφέρει. Αλήθεια τόσο εύκολα θα τη θυσίαζε η Θεσσαλονίκη; 

Τα χωρία  της βιογραφίας στα οποία στηρίζεται είναι τα εξής:
Πρώτο χωρίο: «Ιωάννης δε… ώ Πετραλείφης το επώνυμον,… σεβαστοκράτωρ δε Ρωμαίων τιμηθείς, της Μακεδονίας και Θεσσαλίας κατάρχειν αποκαθίσταται»
Πριν σχολιάσουμε την ερμηνευτική προσέγγιση του κ. Τσιλιγιάννη, να παρατηρήσουμε ότι παραλείπει το κόμμα μετά το «τιμηθείς».
Από εδώ συμπεραίνει: «Συνεπώς κατά την χρονικήν εκείνην περίοδον (13ου αι.) η έδρα ως Σεβαστοκράτορος Μακεδονίας και Θεσσαλίας του Ιωάννου Πετραλείφου ήτο η Θεσσαλονίκη.»
Γιατί; Από πού συνάγεται; Αποκλείεται να ήταν σε άλλη πόλη;  Άλλωστε στην περιοχή Μακεδονίας και Θεσσαλίας ανήκε και το διοικητικό Κέντρο των Σερβίων, στο Κάστρο των οποίων διέμενε Διοικητής. Επί πλέον, όπως λέει ο ίδιος σελ. 11, στο υπόμνημα 4, ο σεβαστοκράτωρ ήταν τρίτος στην ιεραρχία, μετά τον Αυτοκράτορα-βασιλιά, δεσπότη, τρίτος ο σεβαστοκράτωρ.
Στην ανάλυση αυτού του χωρίου υποστηρίζει ότι με το Θεσσαλία ο Ιώβ εννοούσε όλη την περιοχή ενώ με το Θετταλία την πόλη της Θεσσαλονίκης: « Η λέξις Θεσσαλονίκη σχετιζομένη με την λέξιν «Θετταλία» (με δύο τ) ταυτοποιείται γεωγραφικώς τον 13ο αι.» σελ. 13 Τα παραδείγματα όμως που φέρνει για να το στηρίξει, κάθε άλλο παρά αυτή την ερμηνεία τεκμηριώνουν: « (Η Θεσσαλονίκη) πρόεδρος ούσα Θετταλικών πόλεων» Δε σημαίνει ότι υπάρχουν πολλές Θετταλικές πόλεις και η Θεσσαλονίκη είναι πρόεδρος;  Άλλο: «Η Θεσσαλονίκη πρώτη πόλις Θετταλίας» Και εδώ δε σημαίνει ότι με το Θετταλία εννοείται όλη η περιοχή; Για να μην αναλωθούμε και σε άλλα παραδείγματα αυτού του τύπου τα οποία σαφέστατα αποδεικνύουν ότι με το Θετταλία εννοεί την περιοχή.

Δεύτερο χωρίο από τη βιογραφία του Ιώβ : «Ο μέντοι σεβαστοκράτωρ Πετραλείφης, υιούς γεννήσας εν Θετταλία, και την αείμνηστον απέτεκεν Θεοδώραν»
Αναλύοντας αυτό το χωρίο ο κ. Τσιλιγιάννης γράφει: «Εν προκειμένω, η έννοια της λέξεως «Θετταλία» με δύο «τ» και όχι με δύο «σ», κατά τον 13ον αι. δεν είναι αποκλειστικώς η μεγάλη γεωγραφική έκτασις με την σημερινήν έννοιαν της Θεσσαλίας, αλλά και με την έννοιαν της Θεσσαλονίκης, ήγουν της πόλεως εις την οποίαν κατώκει και διώκει ο Ιωάννης Πετραλείφης ως Σεβαστοκράτωρ και εις την οποίαν εγέννησε τα τέκνα του».!!!
Με τη λέξη «αποκλειστικώς» ο κ. Τσιλιγιάννης δέχεται ότι η λέξη «Θετταλία» είχε δύο έννοιες, σήμαινε δηλ. και τη μεγάλη γεωγραφική έκταση με τη σημερινή έννοια και την πόλη της Θεσσαλονίκης. Άρα και αν ακόμη ισχύει αυτό που λέει, γιατί στην προκειμένη περίπτωση να μη σημαίνει την περιοχή και να σημαίνει την πόλη της Θεσσαλονίκης; Ο κ. Τσιλιγιάννης στη σελ. 16 αποφαίνεται ακόμη πιο κατηγορηματικά: «Προσέτι δε ο Ιώβ Μέλης, σύγχρονος της Αγίας Θεοδώρας, εκτός του ότι γράφει την Θεσσαλονίκην ως Θετταλίαν…»!!!…
Δεύτερη παρατήρηση στην ερμηνεία που δίνει ο κ. Τσιλιγιάννης στο παραπάνω χωρίο: «εις την οποίαν (την Θεσσαλονίκη δηλαδή) κατώκει και διώκει ο Πετραλείφης» Από πού αυτό με τόση σιγουριά; Σε ποια ιστορική πηγή το είδε ο Συγγραφέας; Είναι το δικό του αυθαίρετο συμπέρασμα…
Παρατήρηση 3η στο κείμενο αναγράφεται: «υιούς γεννήσας εν Θετταλία, και την αείμνηστον απέτεκεν Θεοδώραν». Πρώτον, όπως είπαμε, δε μπορούμε να υιοθετήσουμε ότι με το Θετταλία εννοεί τη Θεσσαλονίκη, ούτε ο Συγγραφέας μπορεί να το αποδείξει, απλώς αυθαίρετα το υποθέτει. Αλλά ακόμη και αν δεχθούμε ότι το Θετταλία ταυτίζεται με το Θεσσαλονίκη, πόθεν το συμπέρασμα ότι και η Θεοδώρα γεννήθηκε στο ίδιο ακριβώς μέρος με τους υιούς; Ορίζει τόπο για τη Θεοδώρα; Λέει απλά ότι γεννήθηκε τελευταία. Πού; Αν γεννήθηκαν όλα τα παιδιά στον ίδιο τόπο, γιατί δεν το λέει για όλους και ξεχωρίζει τη Θεοδώρα, γιατί δε βάζει στο τέλος τον τόπο για να συμπεριλαμβάνει όλα τα παιδιά;

Ως προς το τρίο επιχείρημα:
Ο κ. Τσιλιγιάννης λέει ότι είναι παντελώς αστήρικτο και δεν αποδεικνύεται από πουθενά ότι η Αγία Θεοδώρα εγεννήθη στα Σέρβια. Μάλιστα λέει ότι αυτό αντίκειται προς το γεγονός ότι εις την πρώτην και μοναδικήν ιστορικήν πηγήν (του Ιώβ) «σαφώς διατυπώνεται ότι ο Μιχαήλ και η Θεοδώρα Πετραλείφη απλώς και μόνον ενυμφεύθησαν εις τα Σέρβια. Ουδεμία δε ιστορική πηγή αναφέρει ότι η Θεοδώρα εγεννήθη εις τα Σέρβια,»
Κατ’ αρχάς θαυμάζουμε την απολυτότητα του Συγγραφέα. Έχει μελετήσει όλες τις ιστορικές πηγές; Αλλά ακόμη και αν δε γεννήθηκε στα Σέρβια, από πού εξάγεται ότι «απλώς και μόνον ενυμφεύθησαν εις τα Σέρβια» και όχι ότι η Θεοδώρα έζησε ίσως και όλα της τα χρόνια στα Σέρβια; Δεύτερον, μήπως είδε σε κάποια ιστορική πηγή να αναφέρεται ότι η Θεοδώρα γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη; Γιατί το ότι δεν είδε πουθενά τον τόπο γέννησης, όπως λέει, γιατί να είναι αρνητικό για τα Σέρβια και θετικό για τη Θεσσαλονίκη; Δεν αρκεί για το αντίθετο το ότι δε συμπεριλαμβάνεται στο Αγιολόγιο της Θεσσαλονίκης;
Ο κ. Τσιλιγιάννης λέει ότι μόνο δύο συγγραφείς έγραψαν «την ατεκμηρίωτον και αβάσιμον άποψιν περί της γεννήσεως της Θεοδώρας εις τα Σέρβια.-- Ενώ για το ότι γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη, πόσοι άλλοι το έγραψαν εκτός από τον ίδιο; -- Ο Βασίλειος Μουστάκης και ο Δημήτριος Φερούσης, μάλιστα ο δεύτερος προφανώς παρεσύρθη εκ του Μητροπολίτου Σερβίων και Κοζάνης κ. Διονυσίου Ψαριανού, ο οποίος εξέδωκεν εις την Αθήνα το έτος 1965, την Ι. Ακολουθία της Οσίας Μητρός ημών Θεοδώρας, βασιλίσσης Άρτης της εκ Σερβίων της Μακεδονίας.»  Θεωρούμε ιδιαίτερα προσβλητικό και για τον Δημήτρη Φερούση ότι «παρεσύρθη» και προσβολή στη μνήμη του Λογίου Μακαριστού Μητροπολίτη μας τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται εδώ. Ο μακαριστός Επίσκοπος δε μιλούσε χωρίς να έχει μελετήσει και να καταλήξει σε βάσιμα συμπεράσματα. Και ερωτούμε τον κ. Τσιλιγιάννη: Εκείνος το είδε σε κάποια πηγή ότι η Αγ. Θεοδώρα γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη; Είναι δικό του συμπέρασμα κατά τη γνώμη μας αυθαίρετο… Γιατί λοιπόν να μην πούμε κι εμείς σήμερα ότι δυστυχώς πολλοί παρασύρθηκαν ή θα παρασυρθούν από το κείμενο του κ. Τσιλιγιάννη καταλήγοντας σε λανθασμένα συμπεράσματα.;
Και καταλήγει στη σελ. 20 στο πόνημά του ο κ. Τσιλιγιάννης: « Ο Ι. Πετραλείφης γεννά περί το 1214 εις την Θεσσαλονίκην (!) το τελευταίον τέκνον, την Θεοδώραν, και ένα έτος μετά την δολοφονίαν του Μιχαήλ Α΄ αποθνήσκει, το 1216, εις την Θεσσαλονίκην, καταλείπων την διακεκριμένην κοινωνικήν του θέσιν και κυρίως την κυριότητα των κτημάτων του (!) εις τα τέκνα του.(και στο υπόμνημα σημειώνει: «Ο Ιώβ Μέλης υπερβάλλει με την διατύπωσίν του «την ιδίαν αρχήν τοις υιέσι κατέλιπεν» και ως εκ τούτου σφάλλει».!!! χωρίς βέβαια να το στηρίζει αυτό κάπου, δική του εκτίμηση. Δεν έχουμε παρά να θαυμάσουμε τη σιγουριά και την αυτοπεποίθηση του Συγγραφέα…) Ο κ. Τσιλιγιάννης θέλει να μας επιβάλει να εννοήσουμε ότι με το «αρχήν» εννοεί ο Ιώβ τα κτήματα, την περιουσία, και όχι την εξουσία !!! Σε ποιο λεξικό είδε αυτή την ερμηνεία του όρου;
Συνεπώς το ότι δε γεννήθηκε η Αγία στα Σέρβια είναι όχι απόδειξη ιστορική αλλά ένα συμπέρασμα του κ. Τσιλιγιάννη, το οποίο όμως και δε στηρίζεται σε ιστορική βάση. Το αντίθετο ακριβώς θα προσπαθήσουμε να αποδείξουμε, μελετώντας τις πηγές χωρίς προκατάληψη.
Σ’ αυτά τα συμπεράσματα του κ. Τσιλιγιάννη θα αφήσουμε τον βιογράφο της Αγίας, Ιώβ τον Μοναχό, να απαντήσει: Παραθέτουμε όλο το χωρίο, απόσπασμα του οποίου έφερε ο κ. Τσιλιγιάννης: «Ο μέντοι σεβαστοκράτωρ Πετραλείφης, υιούς γεννήσας εν Θετταλία και την αείμνηστον απέτεκε Θεοδώραν. και τον βίον εν Χριστώ καταλύσας, την ιδίαν αρχήν τοις υιέσι κατέλιπεν, οί και τω βασιλεί Θεοδώρω (πρόκειται για τον Θεόδωρο Δούκα, ηγεμόνα της Ηπείρου, που κατέλαβε και τη Θεσσαλονίκη και έγινε βασιλιάς όλων των δυτικών…) δεξιώς τελούντες, την ιδίαν αδελφήν νηπιάζουσαν, ως κόρην εφύλαττον οφθαλμού. (Ο Θεόδωρος πολεμώντας με τους Βουλγάρους, αιχμαλωτίζεται, και ανακαλείται στην Ήπειρο ο Μιχαήλ, γιος του αδελφού του, που είχε αυτοεξοριστεί στην Πελοπόννησο, μετά το θάνατο του πατέρα του, διότι ο Θεόδωρος, θείος του,  είχε σφετεριστεί το θρόνο). Μιχαήλ δε εις νεανίας ήδη τελών, της εξορίας ανακαλείται και την πατρικήν πάσαν παραλαβών αρχήν, (μήπως κι εδώ σημαίνει την περιουσία;) τη Βλαχία επιδημεί και περί το κάστρον Σερβίων γενόμενος την καλήν βλέπει νεάνιδα Θεοδώραν, ής άκρως αλούς, τοις αδελφοίς συμφωνεί Πετραλείφαις και ταύτην νομίμω γάμω λαβών, εις Ακαρνανίαν, ατείχιστον τότε ούσαν συν αυτή λαμπρώς επανέζευξεν.»
Από το παραπάνω χωρίο ας μας επιτραπεί να βγάλουμε κι εμείς κάποια συμπεράσματα:  Ο Ιωάννης Πετραλείφης πεθαίνοντας «την ιδίαν αρχήν» άφησε στα παιδιά του, και θεωρούμε ότι εννοεί αποκλειστικώς την εξουσία και όχι την περιουσία που θέλει ο κ. Τσιλιγιάννης. Τα παιδιά αυτά συνάντησε στα Σέρβια ο Μιχαήλ, επιστρέφοντας από Πελοπόννησο. Δεν είναι φυσικό να υποθέσουμε ότι η «αρχή» που τους άφησε ο πατέρας τους ήταν στα Σέρβια, αφού άλλωστε δεν αναφέρεται κάποια μεταβολή; Ο Ιώβ ενώ μιλάει για όλες τις μετακινήσεις των προσώπων που αναφέρει, για τα παιδιά του Ιωάννη δε σημειώνει καμία μετακίνηση. Όταν πέθανε ο πατέρας, άφησε τη Θεοδώρα «νηπιάζουσα» και όταν την είδε ο Μιχαήλ ήταν σε ηλικία γάμου. Αν ο πρώτος συλλογισμός μας είναι ορθός, δε συνεπάγεται ότι όλα της τα χρόνια η Θεοδώρα τα έζησε στα Σέρβια;
Ο κ. Τσιλιγιάννης και αυτό το σημείο της βιογραφίας του Ιώβ το παραποιεί: Λέει δηλ. ότι ο Μανουήλ Κομνηνοδούκας «Βασιλεύς και Δεσπότης» της Θεσσαλονίκης, εκάλεσε το 1230 τον ανεψιό του Μιχαήλ Β΄Άγγελο Δούκα να έλθει εις την Θεσσαλονίκην, να νυμφευθεί την νεωτάτην και ωραιοτάτην εξαδέλφην του Θεοδώραν Πετραλείφη το 1230 εις τα Σέρβια…» Ενώ και στην Ιστορία του Ελληνικού Έθνους διαβάζουμε, (Θ,88 σελ.) «Ο Μιχαήλ Β΄ νυμφεύθηκε  τη Θεοδώρα, γόνο της νορμανδικής καταγωγής βυζαντινής οικογένειας των Πετραλείφα την οποίαν είχε γνωρίσει στα Σέρβια κατά το ταξίδι της επιστροφής του από την Πελοπόννησο» Ο κ. Τσιλιγιάννης θέλει ο Μιχαήλ να νυμφεύεται τη Θεοδώρα με … προξενιό. Αγνοεί παντελώς το «ής άκρως αλούς» του Ιώβ, («περί το κάστρον Σερβίων γενόμενος την καλήν βλέπει νεάνιδα Θεοδώραν, ής άκρως αλούς»)
Αντίθετα με όσα λέει ο κ. Τσιλιγιάννης υπάρχουν πολλά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η οικογένεια της Αγίας είχε εγκατασταθεί στα Σέρβια πολύ πριν γεννηθεί η ίδια.
Ο Αθανάσιος Γουρίδης, πολιτικός Μηχανικός, αντλώντας από τον Νικήτα Χωνιάτη γράφει  στο βιβλίο του «Διδυμότειχο, μία άγνωστη πρωτεύουσα» σελ 46.  «Στο τέλος του αιώνα αυτού (12ου,  )  ο Ιωάννης Πετραλείφας λαμβάνει τον τίτλο του σεβαστοκράτορα και τη διοίκηση της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας. Τότε τμήμα της οικογενείας εγκαθίσταται στα Σέρβια.».
Την ίδια πληροφορία μας δίνει και ο Donald Nikol (Studies in the late Byzantine History and Prosopography, Cambridge,  1986, sel. 135) : « Βάσιμα μπορεί κανείς να υποστηρίξει ότι ένας κλάδος της οικογένειας (Πετραλείφα) είχε μέχρι τότε (τέλος του 12ου αι.) εγκατασταθεί στην περιοχή των Σερβίων στη Βόρειο Θεσσαλία»
Το ίδιο υποστηρίζει και ο Κων. Βαρζός ( Γενεαλογία των Κομνηνών, Βυζαντινά κείμενα και μελέται 20β, Κέντρον Βυζαντινών Ερευνών, Φιλοσοφική Σχολή Α.Π.Θ., Θεσσαλονίκη. 1984, σελ. 554, υπομν, 20): «Σ’ αυτήν την εποχή (1195) η οικογένεια φαίνεται πως εγκαταστάθηκε στην περιοχή των Σερβίων της Βόρειας Θεσσαλίας
Μας κάνει εντύπωση που ενώ ο κ. Τσιλιγιάννης αναφέρεται στον Βαρζό, αποσιωπά το συγκεκριμένο χωρίο…!!!
Σημαντικότατη, και ίσως θα αρκούσε και μόνο αυτή, η αναφορά της Αμερικανίδας Βυζαντινολόγου Alice-Mary Talbot για τα Σέρβια ως «Theodoras hometown» : « …σε ανταπόδοση ο Θεόδωρος Β΄ Λάσκαρις εξασφάλισε για την αυτοκρατορία της Νίκαιας το Δυρράχιο και τα Σέρβια, την γενέτειρα πόλη της Θεοδώρας.» «Theodora’s hometown» (Α-Μ Talbot: Holy Women of Byzantium, Ten Saints’ Lives in English Translation, Dumbarton Oaks Trusters for Harvart University, D.C., 1996, sel. 324.) Σημ 1
Στο ίδιο σύγγραμμα, σελ. 330, υπομ. 36, η Talbot λέει για τα Σέρβια: «Πόλη στη νότια Μακεδονία (ή Βόρεια Θεσσαλία) επίσης ονομάζονται Σέρβλια. Είναι η πιθανή έδρα της Διοίκησης του Σεβαστοκράτορα Ιωάννη Πετραλείφα, όταν αυτός ήταν ο Διοικητής της Θεσσαλίας και Μακεδονίας.»
Και σε άλλο σημείο βρήκαμε την πληροφορία για την Αγία Θεοδώρα: «She was born at Servia» (Wikipedia, the Free Encyclopedia)
Ας μας επιτραπεί να έχουμε περισσότερη εμπιστοσύνη στους ερευνητές του Cambridge, του Harvart, του Α.Π.Θ. μετά βέβαια από τον μακαριστό Μητροπολίτη μας, ο οποίος πρώτος ανακίνησε το θέμα και δε θα προέβαινε σε τέτοιες ενέργειες αν δεν ήταν σίγουρος. Ούτε και ο τότε Επίσκοπος της Άρτας σεβασμιότατος Ιγνάτιος ο Α΄.
Στο φυλλάδιο που εξέδωσε το 1968 και επανεξεδόθη το 1977, ο Μακαριστός πλέον Μητροπολίτης Σερβίων και Κοζάνης κυρός Διονύσιος Ψαριανός γράφει: «Bίος και Πολιτεία της Οσίας Μητρός ημών Θεοδώρας, οπού εγεννήθη εις τα Σέρβια της Μακεδονίας, εβασίλευσεν εις την Άρταν και ετελεύτησε τον βίον ως Μοναχή». Εκείνη τη χρονιά, το 1968,  μεταφέρθηκαν με μια λαμπρά πανήγυρη, που την ελάμπρυναν πέντε Αρχιερείς –όλοι πλανηθέντες; -λείψανα της Οσίας από την Άρτα στα Σέρβια και εναποτέθηκαν στο παρεκκλήσι του Επισκοπείου Σερβίων, το οποίο τιμάται στο όνομα της Αγίας Θεοδώρας. Ήταν η Κυριακή Β΄ Ματθαίου, δεύτερη Κυριακή μετά την Πεντηκοστή, οπότε έγιναν και τα εγκαίνια του εν λόγω Ναού. Έκτοτε κάθε χρόνο στα Σέρβια τιμάται η μνήμη της Αγίας στις 11 Μαρτίου και την Κυριακή Β΄ Ματθαίου τιμάται και πανηγυρίζεται η ανακομιδή των Λειψάνων της Αγίας στη γενέτειρά της. Αυτό είναι βαθιά ριζωμένο στις συνειδήσεις των πιστών και όλοι στα Σέρβια θεωρούμε την Αγία ως δική μας… Αλήθεια, τόσο εύκολα θα μας τη χάριζαν οι Θεσσαλονικείς;…
O νυν Μητροπολίτης μας σεβασμιότατος κ. Παύλος ευλαβούμενος ιδιαιτέρως την Αγία Θεοδώρα, ως προστάτιδα της Ι. Μητροπόλεως μαζί με τον Πολιούχο της Κοζάνης Άγιο Νικόλαο, ζήτησε από τον Μητροπολίτη Άρτης κ. Ιγνάτιο  (τον σημερινό Μητροπολίτη Άρτης) ένα μεγαλύτερο τεμάχιο λειψάνου της Αγίας το οποίο και μας προσφέρθηκε, ως ιδιαίτερη ευλογία,  το Σάββατο, 25 Ιουνίου 2011 το απόγευμα, στον πανηγυρικό Εσπερινό της Ανακομιδής των Λειψάνων της Αγίας.
Η υποδοχή του Λειψάνου έγινε στον περίβολο της Αγίας Κυριακής, όπου και εψάλη Μέγας Πολυαρχιερατικός Εσπερινός, χοροστατούντος του Μητροπολίτη Άρτης και συμπροσευχομένων του Μητροπολίτη Φλωρίνης και φυσικά του Ποιμενάρχη μας. Εκφωνήθηκαν λόγοι που τονίστηκε η καταγωγή της Αγίας από τα Σέρβια, ως τόπος γέννησης.
Στην υποδοχή παρέστησαν και τίμησαν την Αγία μέλη του ελληνικού Κοινοβουλίου, οι Δήμαρχοι Άρτας και Σερβίων, μέλη του Περιφερειακού Συμβουλίου Δυτικής Μακεδονίας, και άλλοι άρχοντες του τόπου μας και πάρα πολλοί πιστοί. Καθ’ όλη τη διάρκεια του Εσπερινού και για πολλή ώρα μετά, δε σταμάτησαν να προσέρχονται άνθρωποι όλων των ηλικιών και να προσκυνούν τα Άγια Λείψανα.
Την επομένη οι Φιλοξενούμενοι μεταφέρθηκαν και ξεναγήθηκαν στη Βυζαντινή Καστροπολιτεία μας. Είναι χαρακτηριστικό ότι όλοι είχαν την αίσθηση ότι ξεναγούνται στον τόπο όπου γεννήθηκε και έζησε η Αγία. Περπάτησαν το – κατά μία αναφορά - «μονοπάτι της Θεοδώρας»: μία μικρή, δύσβατη διάβαση, ανάμεσα σε θεόρατους  κοφτερούς βράχους, που οδηγούσε σε ένα φαράγγι. Εκεί υπήρχε σπήλαιο λαξεμένο στο βουνό, -κατά πάσα πιθανότητα πρόκειται για τη Σπηλαιοεκκλησιά του Αγίου Γεωργίου- όπου κατοικούσε μόνος κι έρημος ασκητής, ο Συμεών. Αυτόν το Γέροντα επισκεπτόταν και συμβουλευόταν η Θεοδώρα κάθε φορά που είχε δυσκολίες και προβλήματα.
Κάθε επίσκεψη στην Καστροπολιτεία μας ζωντανεύει τη μορφή της Αγίας Θεοδώρας και πολλοί ξένοι που επισκέπτονται τα βυζαντινά μας μνημεία ζητούν να μάθουν λεπτομέρειες από το βίο της, γνωρίζοντας τη σχέση της Θεοδώρας με τα Σέρβια.

Σερβίων το βλάστημα και Άρτης το σέμνωμα,
Την Βασίλισσαν και οσίαν Θεοδώραν
Αξίως τιμήσωμεν,
Αύτη γαρ την πορφύραν και τον κόσμον λιπούσα,
Έφυγεν αυλισθείσα, ως τρυγών εν ερήμω.
Αυτής ταις ικεσίαις, Χριστέ ο Θεός,
Σώσον τας ψυχάς ημών.
(Απολυτίκιο ψαλλόμενο στα Σέρβια  σε κάθε Θ. Λειτουργία )
Σημ.1 Τη σχετική πληροφορία ευγενικά μου την παρεχώρησε ο συμπατριώτης μας χημικός-ιστορικός ερευνητής Νίκος Μπουκουβάλας και τον ευχαριστώ